Yaşar Kemal, Manisa’da Anıldı
Türk Edebiyatı’nın unutulmaz romancısı Yaşar Kemal, Manisa Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen “Dünden Bugüne Destansı Bir Anlatıcı” paneli ile anıldı. Bu anlamlı etkinlikte, Yaşar Kemal’in Anadolu’yu anlatan destansı dili, toplumsal hafıza üzerindeki etkisi ve doğa tasvirleri derinlemesine ele alındı.
Panel, Manisa Büyükşehir Belediyesi Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü Feridun Andaç’ın üstlendiği panelde, Yaşar Kemal’in eşi ve Yaşar Kemal Vakfı Başkanı Ayşe Semiha Baban, Doç. Dr. Cihan Erdönmez ve Yaşar Kemal’in çeşitli dönemlerde fotoğraflarını çeken Lütfi Özgünaydın konuşmacı olarak yer aldı. Etkinliğe, Manisa Büyükşehir Belediyesi Halk Eğitim Şube Müdürü Serap Gücüyen, Kent Konseyi Şube Müdürü Ahmet Kaş, CHP Manisa Kadın Kolları Başkanı Gülbahar Tahmilci, CHP İl Başkan Yardımcısı Esra Durukan, CHP Şehzadeler Belediyesi Meclis Üyesi Zerrin İşnel ve birçok edebiyatsever katıldı.
“Bir Edebiyat Hafızası”
Panelin moderatörü Feridun Andaç, Yaşar Kemal’in gelecekte daha fazla okunacağına dikkat çekerek, “Yaşar Kemal, bugünün değil, dünün ve geleceğin de romancısıdır. Geleceğin Anadolu’sunu, Anadolu coğrafyasını, kültürel, siyasal, toplumsal hatta insan psikolojisini anlamaya kendimizi verdiğimizde, Yaşar Kemal gelecekte daha fazla okunacaktır. O, filizlenen bir edebiyatın şah damarıdır. Kök anlatıcısı ve bir edebiyat hafızasıdır. Yarın daha çok okuyacağız. İngilizler Shakespeare için ‘Dilimiz, yurdumuz, hafızamız’ der. Benzer şekilde İspanyollar Cervantes için ‘Don Kişot biziz’ derler. Bu bağlamda, ‘İnce Memed biziz’ demek de mümkündür” dedi.
“İnsanlar Bambaşka Bir Anadolu Tanıdı”
Yaşar Kemal ile birlikte insanların bambaşka bir Anadolu’yu tanıdığını vurgulayan Ayşe Semiha Baban, “Yaşar Kemal, basında bir devrim yarattı. Anadolu’yu öne çıkardı. Bugün bile ulusal basın, İstanbul merkezlidir. Eski gelenekler, İstanbul’un Anadolu’yla ilişkisini hep bir yabancılık içinde sürdürmüştür. Bu durum, bir kurtarıcılık rolü taşırken, bir tanımama sorununu da beraberinde getiriyor. Ancak birden bire bir röportajcı çıkıyor ve herkes bambaşka bir Anadolu’yu tanıyor. Yaşar Kemal, hayatı boyunca toplumsal adalet, haksızlıklar, yolsuzluklar ve yoksunluklar üzerine birçok konuda değişim çağrıları yapmıştır. Barış, insan hakları ve insan onurunu zedeleyen her türlü girişime karşı durmak, onun yaşamının, kişiliğinin ve edebiyatının temelini oluşturuyordu” ifadelerini kullandı.
İnsanın İnsanı ve Doğayı Sömürmesi
Destansı anlatımlara değinen Doç. Dr. Cihan Erdönmez, “Yaşar Kemal’in anlatıları, yarına ışık tutuyor. Destanlar, toplumsal bir bellek işlevi görüyor. Kahramanlık ve doğaüstü unsurlar, destanların ayrılmaz bir parçası. Genelde şiirsel bir anlatım barındırır. Başlangıcı, sözlü geleneğe dayanır ve içinde mitolojik unsurlar barındırır. Yaşar Kemal’in eserlerine baktığımızda, bu unsurları net bir şekilde görebiliyoruz. İnce Memed, tam anlamıyla bir destandır. Bu eser, halkın umudu olmuş bir kahramanı anlatıyor. Zalim amire karşı direnen bir halk kahramanından bahsediyoruz. Bir çeşit Köroğlu ya da Oğuz Kağan Destanı gibi. Epik bir anlatıma sahip. Bu epik anlatımı destekleyen muhteşem doğa tasvirleri de mevcut. Çukurova’nın uçsuz bucaksız ovasından, denizden Toroslar’a kadar uzanan muhteşem bir manzara var. Yaşar Kemal, gerçekçi toplumsal sorunların üzerine destansı anlatımlar ekleyerek okuyucuyu saran bir anlatı oluşturuyor. Gerçeküstü bir dünya yaratmıyor; aksine, gerçeği olağanüstü bir anlatımla sunarak ona büyülü bir atmosfer kazandırıyor. Eserlerinde çok net bir şekilde karşı çıktığı iki şey var: insanın insanı sömürmesi ve insanın doğayı sömürmesi. Bu iki olgunun birbirinden ayrılmadığını da kendisi ifade ediyor” şeklinde konuştu.
“Büyük Bir Deryanın İçinde Yüzdüm”
Lütfi Özgünaydın, “Onun anlattıklarını çekmeye benim gücüm yetmedi. Büyük bir deryanın içinde yüzdüm. Bu derya bana hayatımda iki önemli olguyu çok iyi öğretti: Dürüst ve vicdanlı olmalısın. Vicdanlı insan olmak gerçekten çok kıymetli. Yaşar Kemal’in bu yıl her yerde konuşulması beni mutlu ediyor. Gün geçtikçe, kitapları ve sözleri daha çok önemseniyor” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı