Türkiye’de ikamet eden nüfus, 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 292 bin 567 kişi artarak toplamda 85 milyon 664 bin 944 kişi olmuştur. Bu nüfusun erkek kısmı 42 milyon 853 bin 110 kişi, kadın kısmı ise 42 milyon 811 bin 834 kişi olarak kaydedilmiştir. Yani toplam nüfusun %50,02’sini erkekler, %49,98’ini kadınlar oluşturmaktadır.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, ülkemizde ikamet eden yabancı nüfus ise bir önceki yıla göre 89 bin 996 kişi azalarak 1 milyon 480 bin 547 kişi olmuştur. Bu yabancı nüfusun %48,3’ünü erkekler, %51,7’sini ise kadınlar oluşturmaktadır.
Nüfus Artış Hızı
Yıllık nüfus artış hızı 2023 yılında binde 1,1 iken, 2024 yılında bu oran binde 3,4 olarak gerçekleşmiştir.
İl ve İlçe Merkezlerinde Yaşayanların Oranı
Türkiye’de 2023 yılında il ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı %93 iken, bu oran 2024 yılında %93,4’e yükselmiştir. Beldelerde ve köylerde yaşayanların oranı ise %7’den %6,6’ya gerilemiştir.
Nüfus Dağılımı
Mekânsal Adres Kayıt Sistemi’nin (MAKS) uygulanmasıyla birlikte Türkiye’nin nüfus yapısı daha doğru bir şekilde sınıflandırılmıştır. Buna göre, Türkiye nüfusunun %67,2’si yoğun kent, %15,5’i orta yoğun kent ve %17,2’si kır bölgelerinde yaşamaktadır.
Nüfus Değişimleri
Ülkemizde 2023 yılında 10 ilin nüfusunda azalma gözlemlenirken, 2024 yılında bu sayı 40 ile önemli bir artış göstermiştir.
İstanbul ve Diğer Büyük Şehirler
İstanbul’un nüfusu, bir önceki yıla göre 45 bin 678 kişi artarak 15 milyon 701 bin 602 kişiye ulaşmıştır. İstanbul, Türkiye nüfusunun %18,3’ünü barındırırken, onu sırasıyla 5 milyon 864 bin 49 kişi ile Ankara, 4 milyon 493 bin 242 kişi ile İzmir, 3 milyon 238 bin 618 kişi ile Bursa ve 2 milyon 722 bin 103 kişi ile Antalya takip etmektedir.
En Az Nüfusa Sahip İller
Bayburt, 83 bin 676 kişi ile en az nüfusa sahip il olarak kaydedilmiştir. Bayburt’u, 86 bin 612 kişi ile Tunceli, 91 bin 354 kişi ile Ardahan, 142 bin 617 kişi ile Gümüşhane ve 156 bin 739 kişi ile Kilis izlemektedir.
Nüfus Piramidindeki Yapısal Değişim
Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısındaki değişimleri grafiksel olarak gösteren önemli araçlardır. Türkiye’nin 2007 ve 2024 yılı nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, doğurganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalmaya bağlı olarak yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yükseldiği gözlemlenmiştir.
Ortanca Yaş
Türkiye nüfusunun ortanca yaşı 2023 yılında 34 iken, 2024 yılında 34,4’e yükselmiştir. Cinsiyete göre incelendiğinde, ortanca yaş erkeklerde 33,2’den 33,7’ye, kadınlarda ise 34,7’den 35,2’ye çıkmıştır.
İllere Göre Ortanca Yaş
Ortanca yaşın illere göre dağılımına bakıldığında, Sinop 43,4 ile en yüksek ortanca yaş değerine sahip il olarak öne çıkmaktadır. Sinop’u 42,9 ile Giresun ve Kastamonu izlemektedir. Öte yandan, 21,4 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip il olmuştur. Şanlıurfa’yı, 23 ile Şırnak ve 24,5 ile Ağrı ve Siirt takip etmektedir.
Kadın ve Erkeklerde Ortanca Yaş
Ortanca yaşın illere ve cinsiyete göre dağılımında, erkeklerde 42,5 ile Sinop en yüksek değere sahipken, 21 ile Şanlıurfa en düşük değere sahip olmuştur. Kadınlarda ise Sinop 44,3 ile en yüksek ortanca yaş değerine sahipken, Şanlıurfa 21,9 ile en düşük değer olmuştur.
Medeni Durum Analizi
2009 ve 2024 yılları arasında cinsiyete göre medeni durum incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının kadınlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Kadınlarda ise eşi ölenlerin ve boşananların oranı erkeklerden daha fazla olmuştur. Evlilerin oranı ise her iki cinsiyette de benzer seviyelerde kalmıştır.
Çalışma Çağındaki Nüfus Oranı
15-64 yaş grubundaki çalışma çağındaki nüfus oranı, 2007 yılında %66,5 iken, 2024 yılında %68,4’e yükselmiştir. Çocuk yaş grubundaki nüfus oranı ise %26,4’ten %20,9’a gerilemişken, 65 yaş ve üzerindeki nüfus oranı %7,1’den %10,6’ya çıkmıştır.
Yaş Bağımlılık Oranı
Toplam yaş bağımlılık oranı, 2023 yılında %46,3 iken, 2024 yılında %46,1’e gerilemiştir. Çocuk bağımlılık oranı %31,4’ten %30,6’ya düşerken, yaşlı bağımlılık oranı %15’ten %15,5’e yükselmiştir. 2024 yılında, çalışma çağına giren her 100 kişi, 30,6 çocuğa ve 15,5 yaşlıya bakmaktadır.
Nüfus Yoğunluğu Verileri
Türkiye genelinde kilometrekareye düşen kişi sayısı 111 olarak kaydedilmiştir. Nüfus yoğunluğu en yüksek olan il İstanbul’dur ve burada kilometrekareye düşen kişi sayısı 2 bin 934’tür. İstanbul’u 623 kişi ile Kocaeli ve 390 kişi ile Yalova izlemektedir. Nüfus yoğunluğu en az olan il ise Tunceli’dir ve burada kilometrekareye düşen kişi sayısı 11’dir. Tunceli’yi, 19 kişi ile Ardahan ve 21 kişi ile Erzincan ve Gümüşhane takip etmektedir. Yüz ölçümü açısından en büyük il olan Konya’nın nüfus yoğunluğu ise 59 olarak belirlenmiştir.
Gelecek Duyurusu
Bu konu ile ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi Şubat 2026’dır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
