İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Planlama Ajansı (İZPA) tarafından, şehrin uzun vadeli vizyonunu ve stratejilerini belirlemek amacıyla hazırlanan İzmir Vizyon 2074 Çerçeve Belgesi çalışmaları kapsamında düzenlenen “Nasıl Bir İzmir” panel serisi devam ediyor. Dördüncü panel, “Kent İçin Müşterek Veri” başlığıyla gerçekleştirildi.
Toplamda 8 panel ve 8 atölye çalışmasından oluşan bu etkinlikler, Doç. Dr. Murad Tiryakioğlu moderatörlüğünde İzQ İnovasyon Merkezi’nde düzenlendi. Panelin ilk konuşmacısı Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Tuğçe Tezer, depremde büyük hasar gören Hatay örneği üzerinden önemli bilgiler sundu. 6 Şubat 2023 depremlerinin şehir planlama perspektifinden değerlendirilmesi sırasında, Türkiye genelinde deprem öncesinde 450 bin olan müteahhit sayısının deprem sonrasında 646 bine yükseldiğini belirtti. Bu durumun Avrupa’da sadece 25 bin müteahhit olduğu gerçeğiyle çeliştiğini vurguladı.
Dr. Tezer, Hatay’da meydana gelen hasara ilişkin verileri paylaşarak, yıkımın artmasında etkili olan temel nedenleri sıraladı:
- Kurumlar arası koordinasyon eksikliği
- Plansız ve parçalı yapılaşma
- Zayıf zemine inşaat yapılması
- Yetersiz yapı denetimi
Erensü Müşterek Kavramı Üzerinde Durdu
Dr. Tezer’in ardından söz alan Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sinan Erensü, konuşmasında ‘müşterekler’ kavramını derinlemesine ele aldı. Doğal müştereklerin kaybı, çitlenmesi, kirlenmesi ve bozulması konularında durulamadığını ifade eden Erensü, “Kamu malı veya özel mülkiyet, örneğin bir sinema ya da pastane bile müşterek olabilir. Müşterek olma durumu, kent belleği ve ortak kullanım şekline göre değişiklik göstermektedir. Ancak, eğer bir şey müşterek olarak kullanılmıyorsa, kamu malı olsa dahi bu durum müşterek olmayabilir” dedi.
Aşağıdan yukarıya doğru gelişen kent hareketlerinin merkezinde müşterekleşme pratiklerinin bulunduğunu belirten Erensü, müşterek verinin halk sağlığı ve iklime uyum gibi başlıklarda büyük bir öneme sahip olduğunu vurguladı.
“Veri Görünür Ancak Kullanılmıyor”
Panelin son konuşmacısı İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erkan Saka, şehir planlama süreçlerinde yapay zekâ kullanımının önemine değindi. Verilerin görünür olmasının yanı sıra kullanılmadığı durumlarda bir anlam ifade etmediğini belirten Saka, afet süreçlerinde bu verilerin etkili kullanımının kritik olduğunu söyledi. Ayrıca, veriye dayalı kentsel planlama uygulamalarının gerekliliğine dikkat çekerken, mevcut verilerin trafik yönetimi, akıllı otopark, toplu taşıma optimizasyonu, çevresel izleme ve enerji yönetimi gibi alanlarda nasıl kullanıldığını örneklerle açıkladı.
Panel, katılımcıların sorularıyla sona erdi ve tartışmaların ardından önemli noktalara değinildi.
Panel Serisi Devam Ediyor
İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Planlama Ajansı tarafından düzenlenen “Nasıl Bir İzmir” çalışması, iki haftada bir tüm İzmirlilerin katılımına açık olarak gerçekleştirilecek paneller ve bu panellere eşlik eden atölye çalışmaları ile devam edecek. Bu çalışmanın, Vizyon 2074 Çerçeve Belgesi’ne önemli çıktılar sağlaması beklenmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
