Bursa’da Kent ve İklim Paneli
Bursa Osmangazi Belediyesi, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ile iş birliği içinde düzenlediği Kent ve İklim Paneli’nde önemli tartışmalara ev sahipliği yaptı. Panelde konuşan Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, iklim krizi ile mücadelede daha kararlı adımlar atacaklarını vurguladı. Tugay, Birliği daha da güçlendirerek iyileşme amacıyla etkili adımlar atmayı hedeflediklerini belirtti.
Başkan Tugay, panelde yaptığı konuşmada, dünya genelinde 2030 yılı itibarıyla karbon nötr olabilmek için 3.5 trilyon dolar harcanması gerektiğini ancak şu ana kadar harcanan rakamların bu hedefin oldukça gerisinde kaldığını ifade etti. “Bu durumu eleştirebiliriz ya da yaşanacak felaketlerin önceden gelen çan sesleri olarak değerlendirebiliriz” diyen Tugay, “Dünya, Türkiye de dahil olmak üzere büyük bir felakete doğru hızla ilerliyor. Bunun erken evrelerini yaşıyoruz. Açlık, çölleşme, aşırı sıcaklıklar ve kitlesel göçler gibi sorunlarla karşılaşma olasılığımız giderek artıyor. Herkesin bu konuda bilinçlenmesi ve etkili adımlar atması gerekiyor. Birlik olarak görevimiz, üyelerimizin bu konuda bilinç seviyesini artırmak, mücadele için birbirimize destek olmak ve özeleştirilerimizi yapmak. Şu an kendimizi 5 vitesli bir aracın 2. vitesinde görüyorum. Bu yılın sonlarına doğru 5. vitese geçmeliyiz” şeklinde konuştu.
“Türkiye’nin Etkili Adımlar Attığı Bir Plana İhtiyacı Var”
Paris Anlaşması’nın, dünya genelinde sıcaklık artışını 1,5 derece ile sınırlama hedefi koyduğunu hatırlatan Başkan Tugay, “Ancak dünya, bu hedeften oldukça uzak. Son yıllarda sıcaklık ortalamaları 1,5 derecenin üzerine çıkmış durumda. Bunun sonuçlarını pek çok açıdan yaşıyoruz. Çevresel sorunlar, tarımda rekolte azalması, kuraklık ve ekosistem değişiklikleri gibi olumsuz etkilerle karşı karşıyayız” dedi. Tugay, Türkiye’de daha önce görülmemiş bazı haşere türlerinin artış gösterdiğini ve bununla mücadelenin zorlaştığını belirtti. “İzmir’de son iki yıldır Aedes cinsi sivrisineklerin ciddi oranda yayılımını gözlemliyoruz. Bu durum, daha da kötüleşecek. Yaşadığımız çevrenin ekosisteminin bozulması, kent yaşamına olumsuz geri dönüşlere neden olacak” ifadelerini kullandı. Tugay, Türkiye’nin daha hızlı ve etkili adımlar attığı bir plana ihtiyaç duyduğunu da vurguladı.
“Enerji, En Büyük Sorumluluk Alanımız”
Başkan Tugay, Türkiye’nin 2053 yılına kadar karbon nötr hedefi koyduğunu anımsatarak, “Ancak bu gidişle bu hedefe ulaşmamız imkansız görünüyor. OECD ülkeleri arasında kömür yatırımlarını artıran tek ülke Türkiye. Ülkemiz hâlâ kömüre dayalı termik santrallerin yatırımlarını yapmaya devam ediyor. Türkiye’nin yıllık karbon emisyonu 558 milyon ton ve kişi başına düşen emisyon miktarı 6.71 ton. Bu rakamla Türkiye, karbon emisyonu sıralamasında dünyada 15. sırada yer alıyor. Tüm dünyanın karbon emisyonunun yüzde 1’ini Türkiye üretiyor. Bu durumu, karbon nötr hedefinde sağlıklı adımlar atmış bir ülke olarak değerlendiremeyiz” şeklinde konuştu.
- Karbon emisyonuna neden olan en büyük kalemin enerji üretimi olduğunu, ardından sanayi ve tarımın geldiğini belirtti.
- Ev kökenli karbon emisyonlarının ise yaklaşık 44 milyon ton civarında olduğunu ifade etti.
Tugay, “Birey olarak en büyük sorumluluk alanımız enerji gibi görünüyor. Önümüzdeki günlerde enerji tüketimimizi azaltmak veya daha verimli kullanmak için öncelikli ve hızlı çalışmalar yapmalıyız” dedi.
“Su Yönetimi Planına Sahip Olmalıyız”
Başkan Tugay, iklim krizine karşı su, gıda, enerji ve toprak başlıkları üzerinden giden dört odak noktasına dikkat çekti. “Susuzluk sorununun bu yıl Türkiye’de zirve yaptığını gözlemledik. Artık gerçek anlamda su yönetimi planı sahibi olmamız gerekiyor. Yerel yönetimler, kendi bölgelerinde bu konuda plan yürütmeli; ancak özellikle havza bazlı su yönetimi planlarına acil ihtiyaç var” dedi.
Ayrıca, gıda rekoltesinde düşüş yaşandığını ve sağlıklı gıda üretimi konusunda ciddi sorunlar bulunduğunu kaydetti. “Kentsel gıda stratejisi eylem planımız mutlaka olmalı. Kendine yeten kentler anlayışıyla gelecek gıda krizine karşı bölgelerimizi hazırlamalıyız” ifadelerini kullandı.
“Önce Enerji Verimliliğine Akıl Yormalıyız”
Tugay, enerji tüketiminin, hayatımızda yer kapladığından daha az ihtiyaç duyduğumuz bir alana dönüşebileceğini belirterek, “Alınabilecek birçok önlemle yüzde 50’ye varan enerji tüketimi azaltımları gerçekleştirebiliriz” dedi. Yenilenebilir enerji yatırımlarına da ihtiyaç olduğunu vurgulayan Tugay, “Ancak Türkiye’de bu yatırımlar planlı ve doğru bir şekilde yapılmıyor. Tarım alanları, meralar ve yeşil alanlar bozan enerji yatırımları gerçekleştiriliyor” açıklamasında bulundu.
Başkan Tugay, “Tamamını ithal ettiği doğalgazla elektrik üreten Türkiye, ağır fatura ödüyor. Buradan kurtulmak için elimizdeki yenilenebilir enerji kaynaklarını doğru kullanmalıyız. Öncelikle enerji verimliliğine odaklanmalıyız, bu aslında daha kolay bir süreç” dedi.
“Bu Dört Başlık Bizim Anayasamız”
Tugay, toksik kimyasal içerikli sanayinin, kentsel ve evsel atıkların toprakları hızla bozduğunu ve mikro plastiklerin sularımızı ve denizlerimizi kirlettiğini belirtti. “Yanlış tarım tekniklerinin en önemli nedenleri arasında yanlış sulama ve kullanılan ilaçlar var. Doğru tarım teknikleri ile çevreye zarar vermeden yapılan hayvancılık ve bilinçli gıda tüketimi ile tarım kökenli toprak bozulmasını durdurmalıyız. Su, gıda, enerji ve toprak bu dört başlık bizim Anayasamızdır” diye vurguladı.
Başkan Aydın Su Krizine Değindi
Bursa Osmangazi Belediye Başkanı Erkan Aydın da panelde Bursa’nın kimliği üzerine düşüncelerini paylaştı. “Bursa sanayi kenti mi, turizm kenti mi yoksa kültür ve sanat kenti mi olmalıdır? Öncelikle sormamız gereken, Bursa sağlıklı bir kent midir?” dedi. Aydın, Bursa’nın su krizine de dikkat çekerek, “Bursa’nın 45 günlük suyu kaldı” ifadesini kullandı. Ayrıca, müsilaj sorunu ve hava kirliliği gibi çevresel sorunları da aktardı. İklim krizi ile mücadelede yaptıkları çalışmalarla ilgili de bilgi verdi.
Bursa Osmangazi Gösteri Merkezi’nde gerçekleştirilen panelde, İklim ve Sağlık Ekseninde COP 29 başlıklı oturumun moderatörlüğünü İzmir Planlama Ajansı Başkanı ve Sağlıklı Kentler Birliği Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu üstlendi. İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Okyay, Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı Bölgesel Direktörü Kira Fortune ve Eskişehir Teknik Üniversitesi Fen Fakültesi Ekoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Türe de sunumlar gerçekleştirdi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
