Teknolojinin Etkisi: Bebeğin Zeka Gelişimi İçin Öneriler
Modern çağda, teknoloji ve bilişimdeki hızlı gelişmeler, anne babaları çocuklarının zeka seviyelerini artırmaya yönelik çeşitli arayışlara yönlendiriyor. Bu bağlamda, birçok anne adayı, hamilelik sürecinde veya doğum sonrası alabilecekleri önlemler hakkında doktorlarına “Acaba bebeğimin zekasını geliştirmek için neler yapabilirim?” sorusunu yöneltiyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Aysimin Akçakaya Koraman, “Bebeğimizin fiziksel sağlığı kadar ruhsal ve zihinsel sağlığı da, anne karnındayken desteklenmeye başlayan ve ömür boyu devam eden bir sürecin önemli parçalarıdır. Yaşam alışkanlıklarınızda yapacağınız bazı yeniliklerle, mümkünse hamilelik öncesinde, değilse de hamilelik süreci ve doğum sonrası hem onların fiziksel ve ruhsal sağlıklarına hem de beyin sağlığına çok önemli desteklerde bulunabilirsiniz.” diyor. Dr. Koraman, bebeklerde beyin gelişimini desteklemek amacıyla alınması gereken önlemleri detaylandırıyor ve önemli uyarılar ile önerilerde bulunuyor.
Hamilelik Öncesi Neler Yapmalı?
- Kadın Hastalıkları ve Doğum ile Dahiliye hekimine başvurarak gerekli testleri yaptırmalı, vitamin eksiklikleriniz varsa tedavisine başlamalı ve eksik aşılarınızı tamamlamalısınız.
- Kronik hastalığınız ve sürekli kullanmanız gereken ilaçlar varsa, takip eden hekim ile görüşerek bu hastalığın hamilelikte nasıl yönetileceğine dair önlemleri konuşmalı ve tedavi planlamasını birlikte yapmalısınız.
- Ağız ve diş sağlığınız için kontrollerinizi yaptırmalı, gerekirse hamilelik öncesinde tedavi olmalısınız.
- Dr. Koraman, “Planlı bir hamilelik ise; folik asit desteğine planlanan dönemden 3 ay önce başlamalı, planlı olmamışsa da en kısa sürede doktorunuza danışarak folik asit takviyesi almalısınız.” diyor.
- Sigara, alkol gibi zararlı maddelerden kesinlikle kaçınmalısınız.
- Kafein alımını kısıtlamalı, iyi yıkanmamış meyve ve sebzelerden ve çiğ ya da iyi pişmemiş et ürünlerinden uzak durmalısınız.
Hamilelik Sürecinde Neler Yapmalı?
- Dengeli ve sağlıklı beslenme, anne adayı ve bebek için son derece önemlidir. Bu nedenle abur cuburdan uzak durmalı ve sağlıklı beslenmeye özen göstermelisiniz.
- Dr. Koraman, “Omega-3 desteği özellikle son yıllarda yapılan birçok çalışmada ciddi anlamda ön plana çıkıyor. Hem hamilelik sürecinde anne beslenmesinde, hem de doğum sonrası bebek beslenmesine başlanan 6. aydan itibaren; Omega 3 kaynakları olan balıklara (sardalya, hamsi, somon, uskumru vb.), ceviz ve fındık gibi kuruyemişlere ve kırmızı et, yumurta gibi ürünlere mutlaka diyetinizde yer vermelisiniz. Omega 3 (DHA ve EPA) kaynaklarının beslenmede olmadığı veya kısıtlı olduğu durumlarda hekim kontrolünde mutlaka takviye destek olarak alınması önerilmektedir.” diyor.
- Bebeğinizle henüz anne karnındayken konuşmak, ona sevginizi hissettirmek, sakin ve huzurlu müzikler dinletmek, bebeğinizin beyninde sinir uyarıları yaparak gelişimini destekleyecektir. Ayrıca bu aktiviteler, sizin stresinizi azaltarak genel anlamda hem sizin hem de bebeğinizin sağlığına olumlu katkıda bulunacaktır. Bu nedenle bu davranışları alışkanlık haline getirmelisiniz.
- Bebeğin anne karnında hareketliliğinin arttığı durumlar (duş almak, yürüyüş yapmak, sesli kitap okumak vb.) onun sizlere vermek istediği bir sinyaldir; bu aktiviteleri tekrarlamak önemlidir. Fiziksel aktiviteyi, kendinizi zorlamadan günlük rutininize ekleyin.
Doğum Sonrası Neler Yapmalı?
Bebeğiniz doğdu ve artık dış dünyada birlikteyiz. Peki, şimdi onun beynini beslemek için neler yapabilirsiniz? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Aysimin Akçakaya Koraman, ebeveyn olmayı bir bilim değil, sanat olarak ele almanın gerektiğini vurguluyor. “Bebeğimiz, mutlak doğruların ya da yanlışların olmadığı bir düzende; bireyler, sosyal çevre ve çeşitli materyallerin bir araya getirilmesi ile ortaya çıkan tek ve kendine özel bir sanat eseridir. Her sanatçı, kendi eserini en güzel şekilde yapmak için çabalasa da, hepimiz kusurlarımız ve farklılıklarımız ile değerli ve özgünüz.” diyor. Hem ebeveynlerin hem de bebeğin zihninin güzelliklerle dolu olması gerektiğini belirten Dr. Koraman, beyin gelişimi için doğum sonrasına yönelik önerilerini şöyle sıralıyor:
- Doğum anından itibaren başlanan ten tene temas, bebeğin hem anne ve babası ile olan bağlarını güçlendirir hem de beynindeki sinir hücrelerinin bağlantılarını olumlu yönde geliştirir. Bu nedenle ona şefkatle dokunun ve kucaklayın.
- Her fırsatta bebeğinizle konuşmak, onu sürekli yeni kelimelerle tanıştırmak ve günlük hayatınızdaki basit hareketleri bile ona anlatmak son derece önemlidir. Bu tekrarlar, bebeğinizin beyin gelişimi açısından oldukça değerlidir.
- Dr. Koraman, “Bebeğimizle tıpkı tenis oynar gibi tepkilerine benzer bir tepki ile cevap vermek ve sıramızı beklemek gerekir. Örneğin; size bakıp gülümsediğinde gülmek, agu gibi sesler çıkardığında benzer seslerle karşılık vermek ve parmaklarıyla bir yeri gösterdiğinde aynı şekilde dönüp bakıp parmağımızla orayı işaret etmek gibi basit ama etkili iletişimde olmak, beyin gelişimi açısından çok değerlidir.” diyor.
- Bebeğiniz üzgün, mutsuz ya da huysuz olduğunda onun ihtiyaçlarına en kısa sürede cevap vermeniz, kucaklayıp sarılmanız, kendini güvende hissetmesini sağlar ve kaygı düzeyinin azalmasına yardımcı olur. Bu durum, aranızdaki bağın güçlenmesine ve beyin sağlığının olumlu yönde etkilenmesine katkı sağlar.
- Bebeğinizle mutlaka oyunlar oynayın. Yaşına ve ilgisine uygun oyuncaklar seçerek dikkatini çekmeye özen gösterin. Bu, bazen bezden yapılmış bir hayvan, bazen bir kitap ya da çok basit bir tahta kaşık olabilir. Önemli olan, onunla ne kadar ilgiyle ve keyifle oynadığınızdır. Yaşına uygun oyunlar oynamanız, beyin gelişimi açısından büyük fayda sağlar.
- Erken dönemde kitap alışkanlığı edinmesi için çaba göstermeli ve mümkünse en çok vakit geçirilen yerlerde sürekli kitaplarla dolu bir kitaplık bulundurmalısınız. Ona sıcak ve sevimli bir tonla kitaplar okuyun.
- Dr. Koraman, “Birlikte gezmek, yeni yerler keşfetmek ve bol bol dışarıda zaman geçirip sosyalleşmek, bebeğinizin gelişimine çok önemli bir destektir.” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
